گچ یا اسپلینت بینی چیست و چه مزایایی دارد؟

بعد از عمل جراحی بینی، ساختار بینی شما دستخوش تغییر می‌شود. هر چه که این عمل با وسعت بیشتری انجام شده باشد، آسیب پذیری بینی شما هم در چند روز اول بعد از جراحی، افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل، پزشکان از «اسپلینت بینی» که به آن «گچ بینی» هم گفته می‌شود برای حفظ این استحکام جدید، کمک می‌گیرند. در این گفتگو، هر آنچه که باید در مورد اسپلینت بینی بدانید را برایتان توضیح می‌دهیم. با ما همراه باشید.

آشنایی با انواع اسپلینت بینی

در کل، اسپلینت بینی به دو نوع اسپلینت «داخلی» و «خارجی» تقسیم می‌شود. بیایید کمی دقیق‌تر و بیشتر با این دو نوع اسپلینت آشنا شویم:

1- اسپلینت خارجی بینی

اسپلینت خارجی بینی درست بعد از عمل بینی و روی آن قرار می‌گیرد. این اسپلینت، نوعی قالب از جنس «پلاستیک» یا «سیلیکون» است. پزشک با کمک بانداژ و نوار چسب آن را سر جای خود ثابت می‌کند.

2- اسپلینت داخلی بینی

این اسپلینت هم از جنس «سیلیکون» است که سوراخ‌هایی درون آن وجود دارد. وجود این سوراخ‌ها به شما کمک می‌کنند تا بعد از عمل بتوانید از بینی‌تان نفس بکشید. اسپلینت‌های داخل بینی نوعی وسیله از جنس «پلاستیک طبی» یا «سیلیکون طبی» هستند که پزشک وقتی بیهوش هستید، آنها را داخل سوراخ‌های بینی شما قرار می‌دهد.

البته نباید اینطور فکر کنید که در تمام انواع جراحی‌های بینی، پزشک از اسپلینت داخلی بینی استفاده می‌کند. به مدد پیشرفت تکنولوژی، دیگر نیازی به استفاده از این ابزار در تمام جراحی‌های بینی وجود ندارد.

البته موارد خاصی مثل «جراحی اصلاح انحراف تیغه بینی»، «جراحی سینوس» و «جراحی ترمیمی شکستگی بینی» وجود دارند که پزشک برای کمک به حفظ شکل جدید تیغه بینی مجبور به استفاده از اسپلینت داخل بینی است.

این وسیله، با کمک چند بخیه در سوراخ بینی شما ثابت می‌شود. نکته جالب اینکه اسپلینت‌های داخل بینی همانند «تامپون بینی» می‌توانند با ایجاد فشار روی رگ‌های خونی داخل بینی از خونریزی بعد از عمل، جلوگیری کنند.

انواع اسپلینت‌های داخل بینی کدامند؟

اسپلینت‌های داخل بینی در دو مدل تولید و عرضه می‌شوند:

1. تامپون سیلیکونی ساده یا تخت

در این مدل، اسپلینت از دو قطعه قرینه با سطح تخت که به شکل حفره داخلی بینی هستند، تشکیل می‌شود.

2. تامپون سیلیکون با لوله

در این مدل، اسپلینت دارای لوله و حفره باریک در وسط آن است که راه هوا را فراهم می‌کند. این نوع اسپلینت به سپتوم چسبانده یا با بخیه ثابت می‌شود و به تنفس راحت بعد از جراحی کمک می‌کند.

مزایای استفاده از گچ بینی یا اسپلینت چیست؟

استفاده از اسپلینت بینی، مزیت‌های مختلفی برای بینی دارد و حتی می‌توان گفت که روی نتیجه نهایی عمل بینی هم تاثیر مستقیم می‌گذارد. برخی از مزایای استفاده از گچ بینی را با هم بررسی می‌کنیم:

·         حفاظت بیشتر از ساختمان جدید بینی

اسپلینت‌های بینی با ایجاد ساختاری محکم و ثابت روی بینی و حتی درون بینی می‌توانند از ساختمان جدید بینی حمایت کرده و از آن در مقابل تغییرهای ناگهانی و فشارهای مختلف، محافظت کنند.

·         کمک به کاهش تورم و کبودی بعد از جراحی بینی

استفاده از اسپلینت‌های بینی پس از جراحی تاثیر قابل توجهی روی کنترل و کاهش ورم بینی دارند. همین موضوع باعث می‌شود تا فرایند ترمیم بینی سریع‌تر رخ دهد و مدت زمان دوره نقاهت، کاهش پیدا کند.

·         کمک به بهبود تنفس

اسپلینت‌های داخلی بینی، سوراخ‌هایی دارند که مسیر تنفس را پس از جراحی بینی، باز نگه می‌دارند. به این ترتیب شما می‌توانید بدون نیاز به نفس کشیدن از دهانتان، حتی پس از عمل جراحی بینی، با بینی‌تان نفس بکشید.

این موضوع به ویژه برای افرادی که دچار انحراف شدید تیغه بینی و پولیپ‌های بینی بزرگ بوده‌اند، موهبت است. چون تا قبل از این ماجرا، نمی‌توانستند به راحتی از بینی‌شان نفس بکشند.

اسپلینت بینی دردناک است؟

هنگامی که پزشک برای اولین بار از اسپلینت بینی استفاده می‌کند، شما بیهوش هستید. بنابراین، چیزی را حس نمی‌کنید. آن زمان هم پزشک برای برداشتن گچ بینی دست به کار می‌شود، دردی را احساس نخواهید نکرد.

اقدامات مراقبتی بعد از گذاشتن اسپلینت بینی چیست؟

در چند روز اول بعد از گذاشتن اسپلینت بینی باید مراقبت‌هایی را انجام دهید:

• تا 24 ساعت از کمپرس سرد استفاده کنید.
• به هیچ عنوان نگذارید بینی‌تان خیس شود. چون رطوبت باعث شل شدن گچ بینی و تغییر موقعیت آن می‌گردد. به دنبال این ماجرا ممکن است شکل بینی‌تان هم تغییر کند و همه زحمت‌هایی که برای رسیدن به بینی جدیدتان کشیده‌اید از بین بروند!

حتی ممکن است به جراحی دوم ترمیمی هم نیاز پیدا کنید. بنابراین، سری که درد نمی‌کند را دستمال نبندید و از همان اول کار و در چند روز اول بعد از عمل بینی، از آب دوری کنید!

• سرتان را بالا نگه دارید. حتی موقع خواب هم چند بالش را زیر سرتان بگذارید.
• تا زمان برداشت اسپلینت بینی، جلوی نور خورشید قرار نگیرید، نگذارید حرارت شدید به صورتتان بخورد.
• استفاده از عطر، لوسیون‌ها، کرم‌های شیمیایی و لوازم آرایشی را به زمان بعد از بهبودی‌تان حواله کنید.
• برای تمیز کردن صورت و بینی‌تان از پنبه یا دستمال نرم و مرطوب استفاده کنید اما اجازه ندهید که گچ بینی‌تان خیس شود یا حرکت کند.
• مراقب خورد و خوراکتان باشید و از غذاهایی که نمک زیاد، چربی فراوان و حاضری هستند، پرهیز کنید.
• از غذاهای سفت و جویدنی تا زمان طی شدن دوره نقاهت، دوری کنید
• داروهایی که توسط پزشک برایتان تجویز شده‌اند را مرتب و بدون دستکاری، مصرف کنید.

 نگاهی به اقدامات لازم بعد از برداشتن اسپلینت بینی

بعد از اینکه در مطب پزشکتان، گچ بینی‌تان را برداشتید، برای اولین بار، بینی خودتان بعد از انجام تغییرات جراحی را می‌بینید. البته این تغییرات هنوز هم به مراقبت نیاز دارند و ورم هنوز در بینی‌تان وجود دارد. برخی از مراقبت‌هایی که باید انجام دهید را با هم بررسی می‌کنیم:

• به استفاده از کمپرس سرد ادامه دهید.
• تا سه هفته از انجام حرکت‌های شدید با صورتتان خودداری کنید؛ مثلا بلند و بزرگ نخندید، صورتتان را نکشید، با دهان باز عطسه یا سرفه نکنید و … .
• به شستشوی حفره‌های بینی‌تان با سرم شستشو ادامه دهید و با دستمال نرم، بیرون آن را تمیز کنید.
• از انجام ورزش‌های سنگین، جدا پرهیز کنید.
• از غذاهای نرم که به جویدن شدید نیاز ندارند استفاده کنید و به فک و عضلات صورتتان فشار وارد نکنید.
• عینک آفتابی را تا حداقل 6 هفته بعد از عمل، به چشمتان نزنید.
• از مصرف نوشیدنی‌های دارای محرک و قهوه پرهیز کنید.
• و …

آیا خارش زیر اسپلینت بینی، طبیعی است؟

بله. چون پوست بینی شما تحت فشار گچ بینی است و تغییراتی که توسط پزشکتان روی ساختمان بینی‌تان پیاده شده در حال بهبودی هستند. تمام این موارد دست به دست هم می‌دهند و باعث می‌شوند که بینی شما بخارد.

مهم نیست که بینی‌تان می‌خارد، مهم این است که شما آن را نخارانید! چون به راحتی می‌توانید باعث ایجاد تغییر در گچ بینی‌تان و تغییر شکل نهایی بینی‌تان شوید. بنابراین، دل به دل این خارش ندهید و حواستان را با چیزهای دیگر پرت کنید. گاهی سخت می‌شود اما شما می‌توانید.

پاسخ به چند پرسش متداول در مورد اسپلینت بینی

·         علت استفاده از اسپلینت بینی بعد از جراحی چست؟

از اسپلینت‌های بینی برای محافظت از ساختار جدید بینی، جلوگیری از خونریزی، کاهش تورم و … استفاده می‌شود.

·         آیا در آوردن اسپلینت داخلی بینی درد دارد؟

خیر. خارج کردن اسپلینت بینی درد ندارد. فقط شاید کمی احساس کشیدگی و سوزش داشته باشید که آن هم با دوش گرفتن قبل از جلسه برداشت گچ بینی، راحت‌تر می‌شود.

·         آیا هنگام برداشت اسپلینت بینی، احتمال آسیب به بینی وجود دارد؟

خیر. استفاده از گچ بینی برای محافظت از بینی است. با برداشتن آن بعد از زمان مشخص شده توسط جراحتان، هیچ آسیبی به بینی‌تان نمی‌رسد.

·         اگر اسپلینت بینی شل شد چه کنیم؟

اصلا نگرانی به خودتان راه ندهید. اصلا آن را دستکاری نکنید و موضوع را با پزشکان در میان بگذارید.

خیلی به اسپلینت بینی‌تان فکر نکنید!

استفاده از اسپلینت بینی هم بخشی از روند جراحی بینی‌تان است. با نگرانی بیش از اندازه در مورد آن خودتان را پریشان نکنید. اگر در انتخاب جراحتان دقت کافی را کرده باشید، روز برداشتن گچ بینی‌تان نه تنها دردی را احساس نخواهید کرد بلکه از دیدن چهره جدیدتان لذت هم خواهید برد.