گچ یا اسپلینت بینی، یکی از مهم‌ترین بخش‌های مراقبتی بعد از عمل بینی است که باید تا مدتی مورد استفاده قرار بگیرد. به طور کلی، بعد از جراحی، ساختار بینی شما دستخوش تغییر می‌شود و هر چه این عمل با وسعت بیشتری انجام شده باشد، آسیب پذیری بینی شما هم در چند روز اول بعد از جراحی، افزایش پیدا می‌کند. به همین دلیل، پزشکان از اسپلینت بینی که به آن گچ بینی نیز گفته می‌شود برای حفظ استحکام و فرم بینی، کمک می‌گیرند. در این مقاله از وب‌سایت دکتر قارونی می‌خواهیم پاسخ پرسش اسپلینت بینی چیست را بیابیم و به موارد دیگری مانند انواع اسپلینت بینی، مزایای استفاده از آن، زمان برداشتن گچ بینی و مراقبت‌های قبل و بعد از خارج کردن اسپلینت هم پاسخ دهیم. با ما همراه باشید.
گچ یا اسپلینت بینی چیست؟
اگر کمی در مورد عمل بینی تحقیق کرده باشید، نام اسپلینت را شنیده‌اید. این عبارت، معادلی برای پانسمان یا گچ بینی است. منظور از این واژه، آتل پلاستیکی است که بلافاصله بعد از جراحی روی بینی قرار می‌گیرد تا بتواند از غضروف و استخوان‌های آسیب‌دیده محافظت کند. معمولا این آتل، بنا بر تشخیص پزشک تا یک هفته روی بینی باقی می‌ماند.
بیایید کمی با نقش گچ بینی آشناتر شویم. در طول جراحی بینی، پزشک شما غضروف و استخوان بینی را تحت شرایط خاصی می‌شکند تا آن را به فرم جدیدی درآورد. وظیفه اسپلینت بینی بعد از عمل این است که بافت غضروفی و استخوانی را در جای جدید نگه دارد و مانع از فرم‌گیری اشتباه آن شود. به همین دلیل، برای رسیدن به بهترین نتیجه باید از این آتل و گچ به خوبی نگهداری کنید.
آشنایی با انواع اسپلینت بینی
به طور کلی، اسپلینت در جراحی بینی به دو نوع مختلف داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. در ادامه به با هر کدام از آنها آشنا خواهیم شد.
اسپلینت خارجی بینی
اسپلینت خارجی، بلافاصله بعد از عمل بینی گوشتی یا استخوانی، روی آن قرار می‌گیرد. جنس این گچ، نوعی قالب از جنس پلاستیک یا سیلیکون است که پزشک با کمک بانداژ و نوار چسب آن را سر جای خود ثابت نگه می‌دارد.
اسپلینت داخل بینی
این مورد نیز از جنس پلاستیک طبی یا سیلیکون طبی است که سوراخ‌هایی درون آن وجود دارد. این سوراخ‌ها به شما کمک می‌کنند تا بعد از عمل بتوانید از بینی‌تان نفس بکشید. در طول عمل و هنگامی که بیهوش هستید پزشک اسپلینت را داخل سوراخ‌های بینی قرار می‌دهد.
البته باید این نکته را در نظر داشته باشید که به دلیل پیشرفت تکنولوژی‌های حین جراحی، بسیار کم پیش می‌آید که پزشکی بخواهد از اسپلینت داخل بینی استفاده کند. با این حال در برخی موارد مانند جراحی اصلاح انحراف تیغه بینی، جراحی سینوس و جراحی ترمیمی شکستگی بینی، پزشک برای کمک به حفظ شکل جدید تیغه بینی، مجبور به استفاده از اسپلینت داخل بینی است.
اگر می‌خواهید بدانید که استفاده از گچ بینی در عمل برداشتن پولیپ‌ها هم لازم است یا خیر، می‌توانید مقاله از کجا بفهمیم پولیپ بینی داریم را مطالعه کنید.
طرز استفاده از اسپلینت بینی بدین شکل است که این وسیله، با کمک چند بخیه در سوراخ بینی شما ثابت می‌شود. نکته جالب اینکه اسپلینت‌های داخل بینی مانند تامپون بینی می‌توانند با ایجاد فشار روی رگ‌های خونی داخل بینی از خونریزی بعد از عمل جلوگیری کنند.
انواع اسپلینت داخل بینی
اسپلینت‌های داخل بینی در دو مدل تولید و عرضه می‌شوند:
- تامپون سیلیکونی ساده یا تخت: در این مدل، اسپلینت از دو قطعه قرینه با سطح تخت که به شکل حفره داخلی بینی هستند، تشکیل می‌شود.
- تامپون سیلیکون با لوله: در این مدل، اسپلینت، لوله و حفره‌ای باریک در وسط دارد که راه هوا را فراهم می‌سازد. این نوع، به سپتوم چسبیده یا با بخیه ثابت می‌شود و به تنفس راحت بعد از جراحی کمک می‌کند.
مزایای استفاده از گچ بینی برای چیست؟
استفاده از اسپلینت بینی، تاثیر بسیار زیادی بر نتیجه نهایی جراحی شما دارد. می‌توان برخی از مهم‌ترین مزیت‌های آن را در موارد زیر خلاصه کرد.
حفاظت از ساختمان جدید بینی
اسپلینت‌های بینی می‌توانند با ایجاد ساختاری محکم و ثابت در خارج و داخل بینی از ساختمان جدید بینی حمایت کرده و از آن در مقابل تغییرهای ناگهانی و فشارهای مختلف، محافظت کنند. راستی، اگر می‌خواهید در مورد ملاک‌های زیبایی بینی در ایران، اطلاعات بیشتری به دست بیاورید و آن را با ساختمان جدید بینی که توسط پزشک ایجاد می‌شود مورد مقایسه قرار دهید مقاله معیار زیبایی در ایران را مطالعه کنید.
کمک به کاهش تورم و کبودی بعد از جراحی
استفاده از اسپلینت‌های بینی پس از جراحی، تاثیر قابل توجهی روی کنترل و کاهش ورم بینی دارند. همین موضوع باعث می‌شود تا فرایند ترمیم بینی سریع‌تر رخ داده و مدت زمان دوره نقاهت، کاهش پیدا کند.
کمک به بهبود تنفس
همان‌طور که گفتیم، اسپلینت‌های داخل بینی به سوراخ‌هایی مجهز هستند که مسیر تنفس را پس از جراحی، باز نگه می‌دارند. به این ترتیب شما می‌توانید بدون نیاز به نفس کشیدن از دهانتان، حتی پس از عمل نیز با بینی نفس بکشید. این موضوع برای افرادی که از انحراف شدید تیغه بینی و پولیپ بینی رنج می‌برده‌اند، موهبت بزرگی است. چون تا قبل از این ماجرا، نمی‌توانستند به راحتی از بینی‌شان نفس بکشند.
اقدامات مراقبتی بعد از گذاشتن اسپلینت بینی چگونه است؟
در چند روز اول بعد از گذاشتن گچ بینی باید مراقبت‌هایی را انجام دهید که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- استفاده از کمپرس سرد تا 24 ساعت
- عدم استفاده از غذاهایی با نمک زیاد، چربی فراوان
- مصرف مرتب و بدون دستکاری داروهای تجویز شده توسط پزشک
- استفاده از پنبه یا دستمال نرم و مرطوب برای تمیز کردن صورت و بینی
- عدم استفاده از غذاهای سفت و جویدنی تا زمان طی شدن دوره نقاهت
- عدم استفاده از عطر، لوسیون‌ها، کرم‌های شیمیایی و لوازم آرایشی تا بهبودی کامل
- بالا نگه داشتن سر حتی موقع خواب با استفاده از چند بالش زیر سرتان
- جلوگیری از رسیدن هرگونه رطوبت به بینی و شل شدن گچ بینی که می‌تواند باعث تغییر شکل بینی شما شود.
- قرار نگرفتن جلوی نور خورشید و جلویگری از رسیدن هرگونه حرارت شدید به صورتتان
چند روز بعد از عمل گچ بینی برداشته می‌شود؟
معمولا برداشتن گچ بینی حدود یک تا دو هفته بعد از عمل انجام می‌شود. البته تشخیص زمان دقیق انجام این کار با پزشکتان است. اسپلینت‌های داخلی چیزی بین 3 تا 5 روز بعد از جراحی در مطب پزشک برداشته می‌شوند. در این مورد هم نظر و تشخیص جراحتان بر این نوشته‌ها اولویت دارد. چون او بر اساس شرایط ویژه شما این تصمیم را می‌گیرد.
بعد از برداشتن گچ بینی چه باید کرد؟
بعد از اینکه در مطب پزشک، گچ بینی‌تان را برداشتید برای اولین بار، بینی خودتان بعد از انجام تغییرات جراحی را می‌بینید. البته این تغییرات هنوز هم به مراقبت نیاز دارند و ورم در بینی وجود دارد. در ادامه، برخی از مراقبت‌های بعد از برداشتن گچ بینی را با هم مرور می‌کنیم.
- استفاده از کمپرس سرد
- خودداری از انجام ورزش‌های سنگین
- عدم استفاده از نوشیدنی‌های دارای محرک و قهوه
- شستشوی حفره‌های بینی با سرم شستشو و استفاده از دستمال نرم برای تمیز کردن بیرون آن
- استفاده از غذاهای نرم که به جویدن شدید نیاز ندارند و به صورتتان فشار وارد نمی‌کنند.
- عدم استفاده از عینک، حتی عینک آفتابی تا حداقل شش هفته بعد از عمل و درآوردن اسپلینت داخل بینی به دلیل فشار به پل بینی. اگر با پل بینی آشنا نیستید، مقاله پل بینی کجاست را مطالعه کنید.
- خودداری از حرکت‌های شدید صورت تا سه هفته بعد از درآوردن اسپلینت بینی؛ مثلا بلند و بزرگ نخندید، صورتتان را نکشید، با دهان باز عطسه یا سرفه نکنید.
سخن پایانی
استفاده از اسپلینت بینی هم بخشی از روند جراحی بینی‌تان است. با نگرانی بیش از اندازه در مورد آن خودتان را پریشان نکنید. اگر در انتخاب جراحتان دقت کافی را کرده باشید، روز برداشتن گچ بینی‌تان نه تنها دردی را احساس نخواهید کرد بلکه از دیدن چهره جدیدتان لذت هم خواهید برد.
سوالات متداول گچ بینی
آیا خارش زیر اسپلینت بینی، طبیعی است؟
بله. زیرا پوست زیر فشار گچ بینی است و تغییراتی که توسط پزشکتان روی ساختمان بینی پیاده شده در حال بهبودی هستند. به هیچ وجه بینی را نخارانید. چون به راحتی می‌توانید باعث ایجاد تغییر در گچ بینی و تغییر شکل نهایی بینی شوید.
علت استفاده از اسپلینت بینی بعد از جراحی چست؟
از اسپلینت‌های بینی برای محافظت از ساختار جدید بینی، جلوگیری از خونریزی، کاهش تورم و… استفاده می‌شود.
آیا خارج کردن اسپلینت بینی درد دارد؟
خیر. خارج کردن اسپلینت بینی درد ندارد. فقط شاید کمی احساس کشیدگی و سوزش داشته باشید که آن هم با دوش گرفتن قبل از جلسه برداشت گچ بینی، راحت‌تر می‌شود.
آیا هنگام برداشتن گچ بینی بعد از عمل جراحی، احتمال آسیب وجود دارد؟
خیر. استفاده از گچ بینی برای محافظت از بینی است. با برداشتن آن بعد از زمان مشخص شده توسط جراحتان، هیچ آسیبی به بینی نمی‌رسد.
اگر گچ بینی شل شود چه کنیم؟
نگرانی به خودتان راه نداده و اصلا آن را دستکاری نکنید. سپس در سریع‌ترین زمان ممکن، موضوع را با پزشکان در میان بگذارید.
ممنون از اطلاعات مفیدی که در اختیار ما قرار میدید