آشنایی با آناتومی بینی انسان | ساختار بینی چگونه است؟

قصد انجام عمل بینی دارید؟ اضطراب دارید؟ یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش استرس و نگرانی از جراحی، آگاهی از بخش‌های مختلف بینی و تغییراتی است که پزشک می‌خواهد در صورتتان ایجاد کند. پس آشنایی با آناتومی بینی انسان و تغییراتی که در هر جراحی زیبایی بینی در صورت زیباجو اتفاق می‌افتد به شما کمک می‌کند تا با استرس کمتری وارد اتاق عمل شوید. در ادامه تلاش می‌کنیم تا شما را با بخش‌های مختلف دماغ آشنا کرده و به تمامی سوالاتی که در این زمینه دارید، پاسخ دهیم.

بینی انسان و نقش آن در صورت

بینی انسان، یکی از برآمده‌ترین و تاثیرگذارترین قسمت‌های صورت است که توانایی تشخیص بیش از یک تریلیون بو را در اختیار ما می‌گذارد. همچنین، شاید جالب باشد که بدانید، وظیفه تشخیص 80٪ از طعم‌هایی که تجربه‌شان می‌کنیم، نیز بر عهده بینی است.

به همین دلیل است که وقتی بینی با مشکلی مواجه می‌شود و یا سرما می‌خوریم، قدرت چشایی خود را نیز به شکل قابل توجهی از دست می‌دهیم. همچنین قدرت بویایی ما تحت تاثیر موارد بی‌شمار دیگری نیز قرار دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به گزینه‌های زیر اشاره کرد:

• سن
• ژنتیک
• بیماری
• جنسیت
• نوع تغذیه
• محیط زندگی
• و…

«لازم به ذکر است که بینی، اولین اندام تنفسی انسان است که در نقطه آغاز فرایند تنفس قرار گرفته و سینوس‌ها و مجاری اشک‌ را تخلیه و پاک می‌کند.»

در کنار تمامی مسائل مربوط به سلامت، بینی یکی از عوامل اصلی تعیین کننده اعتماد به نفس و احساس فرد نسبت به خودش بوده و یکی از اصلی‌ترین معیار های زیبایی است؛ زیرا به طور مستقیم روی زیبایی تاثیر می‌گذارد. همچنین برخی از محققان بر این باورند که شکل خاص بینی انسان می‌تواند اطلاعاتی در مورد ویژگی‌های شخصیتی فرد را نشان دهد؛ برای مثال میزان خلاقیت، اعتماد به نفس، قدرت رهبری و پتانسیل فرد برای کسب موفقیت در زندگی.

حالا بیایید ببینیم که این عضو مهم و حساس بدن از چه بخش‌هایی تشکیل شده است.

آناتومی بینی انسان در یک نگاه

در حالت کلی، مقداری استخوان، غضروف و بافت چربی، بافت گوشت و… ساختار بینی انسان را تشکیل می‌دهند. البته که مواردی مانند پوست، غشای مخاطی، ماهیچه، اعصاب و عروق خونی را هم نباید از قلم بیندازیم. پس اگر شما قصد عمل بینی استخوانی را داشته باشید، پزشک با میزان استخوان بیشتری برخورد دارد و به همین دلیل است که این افراد عموما درد بیشتری را تحمل می‌کنند؛ زیرا استخوان بیشتری وجود دارد که باید شکسته شود.

حالا می‌خواهیم کمی دوربین را جلوتر ببریم تا با آناتومی بینی بیشتر آشنا شده و درک درست‌تری از آن داشته باشیم.

1. آشنایی با انواع پوست بینی

عموم مردم براین باورند که یک نوع پوست در تمام قسمت‌های بدن وجود دارد؛ اگر شما نیز اینگونه فکر می‌کنید، سخت در اشتباهید! به طورکلی، هر بخش از بدن، پوستی ویژه برای خودش دارد. جالب اینکه این پوست، بسته به نژاد، جنسیت، ژنتیک و… از فردی به فرد دیگر، متفاوت است.

با اینحال، پوست بینی را از نظر میزان ضخامت می‌توان در 3 دسته زیر قرار داد:

1. نازک
2. نرمال
3. ضخیم

عموما در نژاد ایرانی با پوست بینی ضخیم و ترکیب‌های متفاوتی از آن روبه‌رو هستیم؛ برای مثال فرد ممکن است پوست بینی ضخیم متوسط یا ضخیم معمولی داشته باشد.

در سطح بیرونی پوست بینی، غده‌های تولید کننده چربی و در سطح زیرین این پوست، بخشی از غشای مخاطی و غده‌های داخلی بینی وجود دارند. رطوبت درون بینی‌تان مدیون زحمت‌های این غشای مخاطی است. از این گذشته داخل بینی‌تان به ویژه در بخش سوراخ‌های بینی، مو وجود دارد. وظیفه موهای این بخش، به دام انداختن ذرات معلق در هوا و تصفیه آن است.

2. بررسی آناتومی خارجی بینی

بینی در حالت کلی، چیزی شبیه به یک هرم است. هر چقدر که این هرم، بی عیب و نقص‌تر باشد، بیشتر می‌تواند توقع زیبایی شناسانه افراد را برآورده کند. ریشه این هرم در قسمت بالا و جایی بین دو ابرو قرار دارد؛ یعنی همان بخشی که بینی را به استخوان جمجمه و فک بالا متصل می‌کند.

نوک این هرم که همان نوک بینی است، از دو سوراخ تشکیل شده است. این دو سوراخ به طور کامل توسط استخوانی یکدست به نام تیغه بینی از هم جدا می‌شوند. بخشی که به بینی شکل و ارتفاع می‌دهد، همان استخوانی است که وقتی دستتان را روی سطح بینی‌تان می‌گذارید و آن را کمی فشار می‌دهید احساسش می‌کنید.

در علم پزشکی به این قسمت، تیغه بینی یا سپتوم می‌گویند؛ همین تیغه، حفره بینی شما را به دو قسمت تقسیم می‌کند تا بتوانید راحت و با کیفیت نفس بکشید. با آشنایی با این بخش‌ها، می‌توانید دید درست‌تری نسبت به مراحل عمل بینی داشته باشید.

3. بخش غضروفی

بخش بیرونی اناتومی استخوان بینی که می‌توانیم به راحتی به آن دست بزنیم، از چندین نوع غضروف تشکیل شده است. وجود غضروف‌ها نوعی حالت محافظتی از دستگاه تنفسی را دارد که نه به سختی استخوان است و نه به نرمی ماهیچه‌ها. از این گذشته، غضروف‌ها در شکل نهایی بینی هم نقش مهمی دارند.

4. در حفره بینی چه خبر است؟

مهم‌ترین بخش ورودی دستگاه تنفسی انسان، حفره بینی است که نه تنها در تنفس بلکه در حس بویایی، کیفیت گفتار و حس چشایی هم نقش بسیار مهمی دارد. این بخش از نوک بینی آغاز شده و در کل به سه بخش اصلی تقسیم می‌شود:

• دهلیز

به بخش ابتدایی سوراخ‌های بینی که پوشیده از مو هستند و مثل یک دروازه ورودی برای هوا عمل می‌کنند، دهلیز می‌گویند.

• ناحیه تنفسی

بخش اصلی که مثل یک دالان یا سالن، هوا را در خود نگه داشته و آن را به ریه‌ها می‌فرستد و برعکس، هوایی که از ریه‌ها آمده را به سمت بیرون هدایت می‌کند، ناحیه تنفسی گفته می‌شود. این ناحیه، پوشیده از مخاط بینی است.

همان طور که کمی قبل نیز اشاره کنیم، این حفره به وسیله بخشی به نام تیغه بینی از هم سوا شده و به دو قسمت تقسیم می‌شود. به همین دلیل، هر حفره بینی دارای کف، سقف، دیواره مشترک تیغه و دیواره جانبی است. به طور خلاصه، 12 استخوان جمجمه در ساخت بینی نقش دارند. در این میان، مهم‌ترین استخوان، اتموئید (ethmoid bone) نام دارد.

• ناحیه بویایی

درست در بالای حفره بینی قرار دارد. این بخش با سلول‌های بویایی پوشیده شده و وظیفه تشخیص انواع بوها و ارسال اطلاعات به مغز را بر عهده دارد.

5. ماهیچه‌های بینی

زیر پوست شما چندین نوع ماهیچه وجود دارند؛ اصلا به خاطر وجود همین ماهیچه‌هاست که شما می‌توانید بینی‌تان را تکان داده و همسو با تغییرات چهره‌تان به آن شکلی متفاوت ببخشید؛ مثلا وقتی می‌خندید شکل بینی‌تان با زمانی که اخم کرده‌اید، تفاوت دارد. برای درک بهتر این موضوع، یک بار در آینه بخندید و فقط به بینی‌تان نگاه کنید!

جراحی بینی چه تغییری بر آناتومی بینی به وجود می‌آورد؟

وجود اختلال در هر یک از بخش‌های آناتومی بینی می‌تواند باعث کاهش کیفیت تنفس، زیبایی، توازن اعضای چهره و اعتماد به نفس شما شود. به همین دلیل، افراد مختلف با دلیل‌های گوناگونی به سراغ متخصص گوش و حلق و بینی و جراح پلاستیک می‌روند.

جراح بسته به مشکلی که بیمار با آن روبه‌روست بخش‌های زیر را تا رسیدن به نتیجه مورد نظرش تغییر، ترمیم یا بهبود می‌دهد؛ در ادامه مواردی که در این بخش‌ها تغییر می‌کنند را بررسی کرده‌ایم؛ با ما همراه باشید.

1. جراحی تیغه

تیغه بینی می‌تواند در اثر عوامل مختلفی آسیب ببیند؛ از دلایل ژنتیکی گرفته تا آسیب‌های خارجی می‌توانند باعث تغییر شکل، کجی یا انحراف این تیغه شوند. اگر این انحراف و آسیب، شدید باشد نه تنها در ظاهر بینی تاثیر منفی می‌گذارد بلکه می‌تواند باعث کاهش کیفیت تنفس شود. در نتیجه، جراح با صاف کردن و ترمیم این تیغه، مشکلات را برطرف می‌کند.

2. جراحی پره‌ها

در بسیاری از افراد، نه خبری از مشکلات تنفسی است نه کجی و مواردی از این دست. تنها چیزی که آن‌ها را آزار می‌دهد بزرگ و گشاد بودن بیش از اندازه سوراخ‌های بینی‌شان است. جراح بینی می‌تواند با انجام یک عمل ساده، اندازه سوراخ‌های بینی را متعادل کند.

3. جراحی غضروف‌های بینی

غضروف‌های بینی هم می‌توانند دچار آسیب شوند یا شکل آن‌ها به صورت ژنتیکی دچار مشکل باشد. در این زمینه، جراح در اولین قدم با کمک غضروف‌های طبیعی بدن فرد، دست به درمان این بخش می‌زند. در نهایت اگر بانک غضروف‌های بدن فرد کافی نباشد، جراح می‌تواند از غضروف‌های مصنوعی که بیشترین هماهنگی را با بافت بدن دارند، برای اصلاح این بخش کمک بگیرد.

4. جراحی سینوس‌ها

سینوس‌های بینی و صورت که در حالت طبیعی نقشی اساسی در حفظ رطوبت بینی و هوایی که وارد ریه‌ها می‌شوند دارند نیز می‌توانند درگیر عفونت شوند. جراح با کمک روش‌های ویژه درمانی که گاهی با کمک ابزار آندوسکوپی انجام می‌شود، این موارد را درمان می‌کند.

5. جراحی پولیپ‌ها

پولیپ‌ها زایده‌هایی هستند که در حفره بینی به وجود می‌آیند. درست است که دلایل مختلفی پشت ایجاد آن‌ها نشسته‌اند ولی در حالت کلی، پزشک می‌تواند بسته به ابعاد این پولیپ‌ها با استفاده از روش‌های مختلف، آن‌ها را درمان کرده یا از بینی خارج کند.

سخن پایانی

مهم نیست کدام بخش از آناتومی بینی شما به عمل ترمیم بینی یا جراحی نیاز دارد، مهم این است که شما با زمان گذاشتن و دقت کردن در انتخاب یک جراح با تجربه و به‌روز به خودتان کمک کنید تا با کمترین چالش از دست مشکلاتی که شاید سال‌ها شما را آزار می‌دادند، راحت شوید.

امیدواریم که مطالب گفته شده برای شما مفید بوده و به تمامی سوالات‌تان پاسخ داده باشد؛ چنانچه در مورد هر موضوعی سوالی داشتید و یا موضوعی وجود داشت که تمایل داشتید در مورد آن‌ها بیشتر بدانید با ما در قسمت کامنت به اشتراک بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن پاسخگوی شما باشیم.