پیوند غضروف بینی؛ راهکاری برای مشکلات تنفسی و زیبایی

پیوند غضروف بینی، تنها یک عمل زیبایی نیست، بلکه در بسیاری از موارد برای اصلاح مشکلات عملکردی بینی هم به کار می‌رود. این عمل که با استفاده از غضروف‌های برداشته شده از سایر قسمت‌های بدن انجام می‌شود، می‌تواند به تقویت ساختار بینی، اصلاح انحراف تیغه بینی و بهبود تنفس کمک کند. در این مقاله از وب‌سایت دکتر قارونی، به بررسی علمی پیوند غضروف به بینی، انواع غضروف‌های مورد استفاده و نتایج قابل انتظار از این عمل می‌پردازیم تا میزان آگاهی شما را افزایش دهیم. با ما همراه باشید.

پیوند غضروف بینی چیست؟

پیوند غضروف به بینی یکی از روش‌های رایج در جراحی زیبایی بینی یا «رینوپلاستی» است که برای اصلاح و بهبود شکل بینی استفاده می‌شود. در این روش، جراح، قطعه‌ای از غضروف را از بخشی دیگر از بدن برمی‌دارد و به قسمتی از بینی که نیاز به تقویت یا تغییر شکل دارد، پیوند می‌زند.

انواع پیوند غضروف بینی

این نوع پیوند، انواع مختلفی دارد و انتخاب نوع مناسب آن به عوامل گوناگونی از جمله نیاز بیمار، میزان کمبود غضروف، آناتومی بینی و نظر جراح بستگی پیدا می‌کند. در ادامه به بررسی انواع رایج پیوند غضروف به بینی می‌پردازیم.

پیوند غضروف تیغه بینی (سپتوم)

این مورد، رایج‌ترین و در دسترس‌ترین نوع پیوند غضروف است که در آن، غضروف از تیغه بینی خود بیمار برداشته می‌شود. پزشک از این غضروف برای تقویت نوک بینی، پل بینی و اصلاح انحراف‌های بینی کمک می‌گیرد. نکته مثبت این غضروف آن است که به دلیل همخوانی کامل با بافت بینی، احتمال پس زدن آن بسیار کم است.

پیوند غضروف گوش

در این نوع پیوند، غضروف از پشت گوش برداشته می‌شود. این غضروف برای ایجاد برجستگی در نوک بینی و اصلاح نقص‌های کوچک مناسب است. معمولا برش ایجاد شده در پشت گوش، کوچک است و جای زخم آن قابل مشاهده نیست.

پیوند غضروف از دنده

معمولا از پیوند غضروف دنده برای اصلاح نقص‌های بزرگ و ایجاد حجم بیشتر در بینی استفاده می‌شود. برای برداشت این غضروف باید یک برش اضافی در ناحیه قفسه سینه انجام شود. به دلیل حجم زیاد غضروف دنده، برای ایجاد تغییرهای اساسی در شکل بینی، بسیار مناسب است.

پیوند غضروف مصنوعی

در مواردی که غضروف طبیعی بیمار کافی نیست، از مواد مصنوعی مانند «سیلیکون» استفاده می‌شود. متاسفانه، احتمال عفونت و پس زدن در این نوع پیوند بیشتر است و به دلیل مصنوعی بودن، ممکن است نتیجه آن به اندازه پیوند غضروف طبیعی، طبیعی به نظر نرسد.

پیوند غضروف چه موقع انجام می‌شود؟

معمولا زمانی به پیوند غضروف بینی نیاز پیدا می‌کنیم که ساختار بینی به دلیل‌های مختلفی دچار آسیب شده است و به تغییر نیاز دارد. برخی از این موارد عبارتند از:

• گاهی بینی به طور طبیعی ساختار ضعیفی دارد و برای تقویت آن به پیوند غضروف نیاز است.
• در اثر ضربه‌های شدید به بینی، ممکن است غضروف بینی آسیب ببیند یا شکسته شود و نیاز به ترمیم پیدا کند.
• برخی از افراد با نقص‌های مادرزادی در ساختار بینی متولد می‌شوند که با پیوند غضروف قابل اصلاح است.
• گاهی در جراحی‌های قبلی بینی به ساختار بینی آسیب می‌رسد و نیاز به ترمیم با پیوند غضروف ایجاد می‌شود.
• اگر فرد بخواهد تغییرهای اساسی مانند بلند کردن نوک بینی، ایجاد زاویه بیشتر بین بینی و لب یا پر کردن فرورفتگی‌های بینی را ایجاد کند، پیوند غضروف، بهترین راه برای انجام این کار است.

 غضروف مورد نیاز برای پیوند به بینی از کجا تهیه‌ می‌شود؟

جراح معمولا برای پیوند غضروف بینی از غضروف‌های موجود در بدن خود فرد استفاده می‌کند. این غضروف‌ها به دلیل سازگاری با بدن و کاهش خطر پس‌زدن، انتخاب بهتری هستند. رایج‌ترین منابع غضروف برای پیوند بینی عبارتند از:

غضروف تیغه بینی

این غضروف به طور معمول در وسط بینی قرار دارد و به عنوان اولین گزینه برای پیوند در نظر گرفته می‌شود؛ چون برداشت آن ساده‌تر است و به دلیل قرارگیری در همان ناحیه، با بافت بینی سازگاری بیشتری دارد.

غضروف گوش

غضروف گوش به دلیل انعطاف‌پذیری و شکل‌پذیری بالا، برای ایجاد تغییرهای ظریف در نوک بینی مناسب است.

غضروف دنده

در مواردی که به حجم زیادی از غضروف نیاز باشد، از غضروف دنده استفاده می‌شود.

غضروف‌های مصنوعی

علاوه بر غضروف‌های طبیعی بدن، گاهی وقت‌ها از مواد مصنوعی مانند سیلیکون هم استفاده می‌شود؛ اما به دلیل احتمال بیشتر عفونت و پس‌زدن، این مواد کمتر مورد توجه جراح‌ها قرار می‌گیرند.

پیوند غضروف بینی با استفاده از غضروف مصنوعی چیست؟

همان‌طور که اشاره کردیم، پیوند غضروف بینی معمولا با استفاده از غضروف طبیعی بدن خود فرد انجام می‌شود؛ اما در برخی موارد که فرد به اندازه کافی غضروف طبیعی برای پیوند ندارد یا در اثر آسیب شدید به بینی، غضروف طبیعی به طور کامل از بین رفته باشد، استفاده از مواد مصنوعی اجتناب‌ناپذیر است. این مواد مصنوعی به عنوان جایگزینی برای غضروف طبیعی عمل می‌کنند و به جراح این امکان را می‌دهند که شکل بینی را به دلخواه تغییر دهد.

این مواد مصنوعی به راحتی در دسترس هستند و نیازی به برداشت از بدن فرد نیست. این مواد را می‌توان به راحتی به شکل دلخواه درآورد. جراحی با استفاده از مواد مصنوعی معمولا سریع‌تر انجام می‌شود؛ اما به دلیل اینکه نسبت به غضروف طبیعی، احتمال عفونت در پیوند مواد مصنوعی بیشتر است و حتی اینکه بدن می‌تواند مواد مصنوعی را به عنوان جسم خارجی شناسایی کرده و به آن واکنش نشان دهد، جراح‌ها چندان از این مواد استفاده نمی‌کنند. دو مورد از مهم‌ترین غضروف‌های مصنوعی را در ادامه می‌بینید.

سیلیکون (Silicone)

سیلیکون، یکی از رایج‌ترین مواد مصنوعی است که در جراحی‌های زیبایی از آن استفاده می‌شود. این ماده، انعطاف‌پذیر و شکل‌پذیر است و به راحتی می‌تواند در جراحی‌های بینی، جایگزینی برای غضروف‌ها باشد.

مدپور (porous polyethylene implant)

مدپور، ماده‌ای متخلخل و زیست‌سازگار است که به خوبی با بافت‌های بدن هماهنگ می‌شود. این ماده به دلیل ساختار متخلخل خود، به رشد بافت‌های بدن کمک می‌کند.

مزایا و معایب پیوند غضروف چیست؟

با وجود اینکه پیوند غضروف بینی یکی از روش‌های رایج در جراحی زیبایی بینی است؛ اما این روش مزایا و معایبی هم دارد که قبل از تصمیم‌گیری برای انجام این جراحی، باید به خوبی به آنها توجه کرد.

مزایای پیوند غضروف به بینی

از مهم‌ترین مزیت‌های پیوند غضروف می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.

• غضروف طبیعی با بافت بینی سازگاری بیشتری دارد و نتیجه، جراحی طبیعی‌تر به نظر می‌رسد.
• نسبت به مواد مصنوعی، احتمال عفونت و پس‌زدن در پیوند غضروف طبیعی کمتر است.
• پیوند غضروف برای اصلاح طیف وسیعی از مشکلات بینی مانند اصلاح نقص‌های مادرزادی و اکتسابی کاربرد دارد.
• غضروف به عنوان یک داربست عمل کرده و به تقویت ساختار بینی کمک می‌کند.
• با استفاده از پیوند غضروف می‌توان تغییرات دلخواه را در شکل بینی ایجاد کرد.

معایب پیوند غضروف به بینی

این عمل بینی، معایبی هم دارد که باید از آنها آگاه باشید.

• برای برداشت غضروف از نواحی دیگر بدن (مانند گوش یا دنده) به برش نیاز است که بخیه و مقداری زخم را به وجود می‌آورد.
• بعد از جراحی، دوره نقاهت وجود دارد که شامل تورم، کبودی و درد است.
• مانند هر جراحی دیگری، پیوند غضروف هم ممکن است با عوارضی مانند عفونت، خونریزی، بی حسی و تغییر در حس بویایی همراه باشد.
• گاهی، ممکن است با استفاده از پیوند غضروف نتوان تغییرهای بسیار زیادی را در شکل بینی ایجاد کرد و این موضوع برای افرادی که انتظارهای غیرواقعی از این عمل بینی دارند، چندان خوشایند نیست.

جابه‌جایی غضروف بینی بعد از عمل

جابه‌جایی غضروف بینی بعد از عمل به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، غضروف‌های بینی که در حین عمل جراحی بینی در جایگاه جدید خود قرار گرفته‌اند، به دلیل‌های مختلف از جای اولیه خود خارج می‌شوند. این جابه‌جایی می‌تواند تغییر شکل بینی، مشکلات تنفسی و نارضایتی بیمار را به دنبال داشته باشد.

علت جابه‌جایی غضروف بینی چیست؟

در پشت پرده این جابه‌جایی، چندین عامل قرار دارند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

• ماساژ بینی یکی از روش‌های مهم برای کاهش تورم بعد از عمل است؛ اما اگر به صورت اصولی و توسط فرد ماهری انجام نشود، می‌تواند جابه‌جایی غضروف را به دنبال داشته باشد.
• وارد شدن ضربه به بینی در دوره نقاهت می‌تواند باعث جابه‌جایی غضروف شود.
• به وجود آمدن عفونت در محل عمل می‌تواند به بافت‌های بینی آسیب برساند و باعث شل شدن غضروف‌ها گردد.
• عدم رعایت توصیه‌های پزشک در دوره نقاهت، مانند پرهیز از فعالیت‌های سنگین و استفاده از داروهای تجویز شده، می‌تواند خطر جابه‌جایی غضروف را افزایش دهد.
• مهارت و تجربه جراح در ثابت نگه داشتن غضروف‌ها بسیار مهم است و اگر فردی کم‌تجربه این کار را انجام دهد، احتمال این جابه‌جایی بسیار افزایش پیدا می‌کند.

خطرات پیوند غضروف در جراحی بینی

پیوند غضروف مانند هر عمل جراحی دیگری، با برخی خطرها همراه است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین خطرات پیوند غضروف اشاره می‌کنیم تا آگاهانه دست به انتخاب بزنید.

خطرات عمومی جراحی پیوند غضروف

برخی از خطرهای پیوند غضروف، حالتی عمومی دارند و شما در هر نوع جراحی که انجام بدهید، با این ریسک‌ها روبه‌رو هستید.

• هرگونه عمل جراحی پتانسیل عفونت را دارد. عفونت می‌تواند روند بهبودی را کُند کند و در موارد نادر، شما را با خطرهای جدی روبه‌رو سازد.
• خونریزی پس از عمل هم یک عارضه شایع است؛ اما معمولا پس از سپری شدن دوره نقاهت پس از عمل، مشکل خونریزی داخل بینی یا خون‌های خشک شده هم برطرف می‌شوند.
• احتمال بروز «ترومبوز ورید عمقی» (DVT) پس از هر عمل جراحی، از جمله جراحی بینی، وجود دارد. اگرچه این عارضه بسیار نادر است؛ اما می‌تواند بسیار جدی باشد. ترومبوز ورید عمقی با تشکیل لخته خون در وریدهای عمقی پا مرتبط است و می‌تواند خطر «آمبولی ریه» را افزایش دهد.
• برخی از افراد به داروهای بیهوشی یا سایر داروهای مورد استفاده در جراحی، حساسیت دارند.

خطرات خاص پیوند غضروف بینی

خطرهایی که در ادامه، توضیح می‌دهیم به طور ویژه به دلیل پیوند غضروف بینی ایجاد می‌شوند.

• در برخی موارد، غضروف پیوندی به خوبی به بافت اطراف نمی‌چسبد و در نتیجه، تغییر شکل یا جابه‌جایی را به دنبال دارد.
• این احتمال وجود دارد که بدن، بخشی از غضروف پیوندی را جذب کند. این موضوع می‌تواند روی نتیجه نهایی جراحی، تاثیر منفی بگذارد.
• ممکن است در حین جراحی، به اعصاب اطراف بینی آسیب برسد که باعث بی‌حسی یا کاهش حس در ناحیه بینی می‌شود.
• در برخی موارد، پیوند غضروف می‌تواند مشکلات تنفسی را به وجود بیاورد؛ به ویژه اگر غضروف در ناحیه‌ای قرار گیرد که جریان هوا را مسدود کند.
• ایجاد اسکار پس از عمل، طبیعی است؛ اما در برخی موارد، این اسکار ممکن است قابل مشاهده باشد.

پیوند غضروف چقدر طول می‌کشد تا بهبود یابد؟

مدت زمان بهبودی پس از پیوند غضروف بینی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ مثلا هر چه حجم غضروف پیوندی بیشتر باشد، مدت زمان بهبودی هم طولانی‌تر خواهد بود. در کنار این موارد، محل پیوند غضروف در بینی، روش جراحی، مهارت جراح و میزان رعایت دقیق دستورالعمل‌های پزشک بعد از عمل در این روند بهبودی، اثرگذار هستند. با این وجود، به طور کلی، روند بهبودی پس از پیوند غضروف به صورت زیر است.

• در هفته اول، تورم و کبودی در اطراف بینی وجود دارد. استفاده از کمپرس یخ و داروهای مسکن به کاهش این علائم کمک می‌کند.
• در هفته دوم تا چهارم، تورم کم‌کم کاهش می‌یابد و شما می‌توانید به فعالیت‌های روزمره خود برگردید. با این حال، فعالیت‌های سنگین و ورزش‌های تماسی هنوز مجاز نیستند.
• در ماه اول تا سوم، پیوند غضروف به بافت اطراف جوش می‌خورد و شکل نهایی بینی مشخص می‌شود. یادتان باشد که بهبودی کامل ممکن است چندین ماه طول بکشد.

سوالات متداول در مورد پیوند غضروف

آیا نتایج پیوند غضروف، دائمی هستند؟

در بیشتر موارد، نتیجه پیوند غضروف، دائمی است. با این حال، در برخی موارد ممکن است با گذشت زمان، غضروف پیوندی جذب شود یا تغییر شکل پیدا کند.

هزینه پیوند غضروف چقدر است؟

هزینه پیوند غضروف به عوامل مختلفی از جمله نوع غضروف مورد استفاده، حجم پیوند، مهارت جراح و منطقه جغرافیایی بستگی دارد. برای اطلاع از هزینه دقیق، بهتر است با چندین جراح مشورت کنید.

سخن پایانی ما در مورد پیوند غضروف بینی

در این مقاله سعی کردیم هر نوع اطلاعاتی که باید در مورد پیوند غضروف بینی بدانید را در اختیارتان بگذاریم. با این حال، مهم‌ترین چیزی که شما به عنوان یک زیباجو باید روی انجام آن حساسیت زیادی داشته باشید، انتخاب یک جراح قابل اعتماد و با تجربه است که بتواند این جراحی پیشرفته‌ را با تکیه بر مهارتی که دارد به خوبی انجام دهد. در هر کجای ایران که هستید می‌توانید برای جراحی بینی خود روی مهارت و تجربه دکتر علی قارونی، حساب کنید.

دکتر قارونی، متخصص گوش، حلق و بینی، جراح پلاستیک بینی و صورت است که تبحر زیادی در عمل انواع بینی‌های گوشتی و استخوانی دارد. از این گذشته، عمل‌ حساس ترمیم بینی، تزریق انواع ژل، بوتاکس، انجام جراحی پلک و لیفت صورت و گردن هم از دیگر خدمات حرفه‌ای هستند که می‌توانید از این پزشک متخصص دریافت کنید.